SAHTE Mİ, GERÇEK Mİ?
Elif ELVAN
‘’Bana doğal taş denmişti fakat…’’
Doğal taşlar, yeryüzünün bize sunduğu, yaşamımıza güzellik ve estetik katan, şifayı ve sevgiyi çoğaltabileceğimiz mistik aracılardır. Yüzyıllar boyunca koruyucu bir tılsım ve gücü temsil eden bir sembol olarak kullanıldılar. Duyguları, zihni ve bedeni uyaran, dengeleyen, şifalandıran ve sakinleştiren taşlar bunu rezonans aracılığıyla gerçekleştirirler.
Son yıllarda doğal taşların şifa yönünden kullanımları büyük ölçüde artmakla beraber, bu alana ilgi duyan insan sayısında da gözle görülür bir yükselme söz konusudur. Doğal taşlara artan ilgi, hiç şüphesiz ki yapay taş piyasasını da canlandırmıştır. Ancak yapay bir taştan kişiye güzel bir görsel sunmak dışında herhangi bir şifa vermesi elbette beklenemez. Hal böyleyken, sizlere doğal taşlar konusunda ipucu niteliğinde olabilecek, en azından paranızı boşa harcamaktan kurtarabilecek birkaç basit yöntemden söz etmek isterim.
Öncelikle belirtmem gerekir ki, doğal taşları yapaylarından ayırmanın kolay bir yöntemi yoktur. Doğada yüzlerce farklı tür taş olduğunu düşünürsek, her bir tanesinin yapısal özelliklerini bilebilmenin ve taşı görür görmez tanıyabilmenin tek yolu, doğal taş konusunda uzmanlaşmış bir gemolog olmanızdır. Kaldı ki, dünya üzerinde gerçeklerinden yalnızca mikroskop altında ayrılabilecek seviyede iyi taklitleri mevcut olan taşlar da vardır.
Neyse ederi, o kadardır değeri!
Kalite derecesi ne olursa olsun bir doğal taşın ucuza satılma imkanı yoktur. Taşın kalitesini öncelikle ona ölçülen değerden anlarsınız. Doğal taşlar kendi içerisinde kalite derecelerine göre sınıflandırılırlar ve fiyatlar da aynı paralellikte değişkenlik gösterir.
Yazlık bölgelerde, açık pazarlarda kutular içerisinde tanesi 5-10 tl’ye, ‘Böbrek temizleyen’, ‘Lgs’de zihin açıp derece aldıran’, ‘Bir ay içinde evlendiren’ gibi pazarlama teknikleriyle satılan taşlar sizce vaadini yerine getiriyorlar mıdır?
İnsanın sıcakkanlısı, taşın soğuğu!
Taşa dokunduğunuzda soğuk bir his bırakması ikinci olarak vereceğim bir diğer ipucu olacak. Bir doğal taş teninize temas ettikten sonra sizinle uyumlanır ve vücut sıcaklığınıza göre ısı değiştirir. Taşa ilk dokunduğunuzda soğuk ve ağırlık bakımından hacimli bir his bırakır. Tabii ki, camdan elde edilen yapay taşların da yaygın olması ve camın da ilk temas edildiğinde tende soğuk bir his bırakması nedeniyle kafalar biraz karışabilse de zamanla taşları tanıyarak bir doğal taşın yapısal soğukluğunu anlar hale gelirsiniz. Elif bana zaman değil, acil kullanım onayı lazım diyorsanız, o noktada biraz hislerinize ve satıcıya güvenin derim. Hem soğuk, hem de hacimli olmasına kanıp bir dizi misketle eve dönmeyin.
‘’Ya olduğun gibi görün ya da göründüğün gibi ol!’’
En zor kısım ise doğal taşları görünümlerinden ayırt etmektir. Değerli ve yarı değerli taşlar, yeryüzünde mineraller, gazlar ve sıcaklık gibi etmenlerle oluşurlar. Farklı sertlik derecelerine sahip olan taşlar, mineral değerlerine göre renk ve şekil alarak sınıflandırılırlar. Durum böyleyken, yapıları gereği hiçbiri birbirine benzemez, aynı tür taşlar dahi görünüşte farklı desenlere, ebatlara sahip olabilirler fakat iç yapıları aynıdır. Her birinin merkezinde atomları mevcuttur. Bu nedenledir ki, taşlar dışarıdan durağan görünseler de belirli bir titreşim frekansına sahiplerdir. Enerji yönünü bu özelliklerinden alırlar.
Taşlar birçok farklı biçimde olabilirler. Yüzeylerinde çentikler, çizgiler, katmanlar ve şekiller bulunabilir. Doğadan çıkarıldıkları haliyle de, sonradan şekillendirilerek de satılabilirler. Saydam taşlar, hava kabarcıkları içermemelidir. Seçtiğiniz bir dizi doğal taşın hepsi çok muntazam, eşit büyüklükte ve desen olarak birbirinin aynısıysa orada bir durup düşünmenizi öneririm. Özellikle, boyalı olup olmadıklarını aldığınız dizi taşlarınızın ip geçirme deliklerine bakarak anlayabilirsiniz. O kısımlarda renk atmaları, halkalar oluşacak ve renklerinde yapay bir parlaklık olacaktır.
Öte yandan, günümüzde kolay bulunur olmaları nedeniyle ametistlerin, ısı verilme işlemiyle sarartılarak görece daha zor bulunan bir taş olan sitrin diye satılmalarına son derece aşinayız. Yani, bolluk, bereket enerjisi çekeceğim sitrin taşı almalıyım diye çıktığınız bu yola elinizde sarartılmış ametistinizle devam edebilirsiniz, çok dikkat!
Yine aynı şekilde, boyalı hovlit taşların turkuaz olarak satılmaları benzer bir örnektir. Hovlit kolay bulunan bir doğal taştır ve beyaz rengine sık rastlanır. Aynı zamanda, yüzeyinde tıpkı turkuazlara benzer damarlı desenler bulunur. Turkuazlar ise tam tersi zor bulunan nadir taşlardandır ve hiç şüphesiz ki çok yüksek meblağlara satılmaktadırlar. Bu durumda, beyaz hovlitlerin turkuazlara benzeyecek şekilde boyanmaları ve piyasaya çıkmaları hiç de şaşırtıcı değildir. Demem odur ki, piyasada karşınıza çıkan turkuaz taşların çok büyük bir bölümü boyalı hovlitlerdir ve geriye kalanlar da maalesef boncuktur. Yalnızca küçük bir bölümü hakiki turkuazlardır. Ve tabii diğer taraftan, hovlitlerin de taklitleri maalesef piyasada oldukça fazla bulunur. Buna da bir anlamda doğal taş ‘bug’ına’ girmek diyebiliriz.
Ayrıca belirtmeden geçmek istemediğim bir diğer ayrıntı ise, yarı değerli taş sınıfına girmeseler dahi inci, mercan ve kehribarlar da takı yapımında sıklıkla kullanılırlar. İnci ve mercanların plastik, akrilik ve benzeri materyallerle yapılan ve renklendirilen sahtelerine, incilerin de boncuktan yapılmış versiyonlarına sıklıkla rastlarız. Boncuk incileri ağırlıklarından ayırmak kolaydır zira oldukça hafif olacaklardır. Mercanlar ise, gerçek olsalar bile bir çoğu beyaz renktedir ve sonradan renklendirme işleminden geçerler.
Hal böyleyken, size geniş bir yelpaze sunan doğal taşlar dünyası aynı zamanda gözünüzü dört açmanız da gereken büyük bir piyasadır. En önemli nokta, satıcıyla aranızdaki güven ilişkisidir.
Mistik ve büyüleyici taşlar dünyasına giriş 101
Bu yazımda sizlere rehberlik edebilecek birkaç ipucuya değinmek istedim. Doğal taş dünyasına meslek olarak adım atmasanız bile her zaman güven duyacağınız satıcılardan alışveriş yapmaya özen gösterin. Satıcınızdan seçtiğiniz taşla ilgili bilgi alın, kendisine sorular sorun. Fakat bazen sadece o ürünü beğendiğimiz için de alışveriş yapabiliriz ve taşın sahte olup olmamasını da önemsemeyebiliriz. İşbu yazım doğal taşları şifa ve enerji özellikleri nedeniyle kullanmak isteyen, gerçek taş sahibi olmak isteyen kişiler için yazılmıştır.
Son olarak, bu alana ilgi duyuyorsanız ya da meslek olarak yapmak istiyorsanız benim sizlere tavsiyem, mutlaka bir doğal taş kitabı edinmeniz, doğal taş madenciliğiyle ilgili içerik üreten sayfalara göz gezdirmeniz ve sıklıkla okuma/araştırma yapmanızdır. Her yıl düzenlenen gemoloji eğitimlerini de takip edebilirsiniz. Günden güne bu alanda kendinizi geliştirerek doğal taşları ve özelliklerini tanır hale geldiğinizi göreceksiniz.
Hiç şüphesiz ki, yüzlerce farklı türü ve özelliği olan süs taşları dünyasına adım atmak varış noktasına belki de hiç ulaşılmayacak uzun bir yola çıkmak gibidir. Ancak mühim olan daimi bir merakla ve keyifle sürecek bu serüven için kendinize bir rota oluşturmuş olmanızdır.
Sevgiyle kalın…
*İçerik, telif hakkı sahibinin izni olmadan kopyalanamaz, başka bir yerde yayınlanamaz.
